سنڌو درياءَ جي حفاظت – اسان جي بقاءَ جو سوال
نادر مائري لاڙڪاڻو.
سنڌو درياءَ، سنڌ جي ڌرتيءَ جي دل ۽ سنڌي قوم جي سڃاڻپ آهي، اڄ ڪلهه سنگين خطرن جي ور چڙهيل آهي. پاڻيءَ جي وسيلن جي غيرمنصفانه ورهاست ۽ ٻين منصوبن، جيئن ته وڌيڪ ڪئنالن جو کڻڻ، سنڌ جي مستقبل کي خطري ۾ وجهي ڇڏيو آهي. ان صورتحال ۾ اسان لاءِ ضروري آهي ته اسين نااميديءَ بجاءِ جرئت، حوصلي ۽ گڏيل جدوجهد سان پنهنجو ڪردار ادا ڪريون. جڏهن به ڪو بحران پيدا ٿيندو آهي ته اهو رڳو مسئلا نه پر نوان موقعا پڻ پيدا ڪندو آهي. سنڌ جي عوام کي پنهنجي حقن لاءِ متحد ٿي آواز اٿارڻو پوندو. هي وقت آهي ته اسين پنهنجي وسيلن جي اهميت کي سمجهي، انهن جي تحفظ لاءِ هڪ طاقتور موقف اختيار ڪريون. اسان کي زراعت ۾ جديد طريقا اختيار ڪرڻا پوندا جيئن پاڻيءَ جو گھٽ استعمال ڪري وڌيڪ پيداوار حاصل ڪري سگهون. ڊرپ ايريگيشن جهڙا طريقا، جيڪي پاڻيءَ جي بچت ڪن ٿا، ان حوالي سان هڪ بهترين مثال ٿي سگهن ٿا.
سنڌ جي ماڻهن کي پنهنجي مسئلن بابت باشعور بڻائڻ لاءِ ميڊيا، اسڪولن، ۽ ٻين ادارن ذريعي مضبوط مهم هلائڻ گهرجي. گڏيل آواز ۽ حڪمت عملي ئي وڏن سازشن کي شڪست ڏئي سگهي ٿي. درياءَ جي ماحوليات کي بچائڻ لاءِ وڻ پوکڻ، مڇين جي نسلن کي تحفظ ڏيڻ ۽ ٻيلن جي واڌاري لاءِ پاليسيون تيار ڪرڻ گهرجن. هي قدم نه صرف سنڌو درياءَ کي بچائڻ ۾ مدد ڏيندو پر مجموعي ماحولياتي تبديليءَ کي به منهن ڏيندو. پاڻي جي مسئلن تي بين الاقوامي ادارن سان رابطو ڪرڻ ۽ سندن مدد سان قانوني طور تي پنهنجا حق حاصل ڪرڻ ضروري آهي. سنڌو پاڻيءَ جو معاهدو جهڙين ڳالهين کي عالمي فورمن تي اجاگر ڪرڻ گهرجي. اهو صحيح آهي ته سنڌ کي مختلف چئلينجن کي منهن ڏيڻو پئجي رهيو آهي، پر تاريخ گواهه آهي ته سنڌي قوم جڏهن به مشڪلاتن ۾ ڦاٿي آهي ته پنهنجي علم، حڪمت ۽ جرئت سان انهن کي شڪست ڏني آهي. اسان کي پنهنجي نوجوان نسل ۾ همٿ پيدا ڪرڻي پوندي، ڇو ته اهي ئي اسان جو مستقبل آهن. سنڌو درياءَ جي بچاءَ لاءِ هر شهري کي پنهنجو ڪردار ادا ڪرڻو پوندو. هي رڳو حڪومتن جو مسئلو ناهي، هي اسان سڀني جو گڏيل مسئلو آهي. پنهنجي زمين، پاڻي ۽ ماحوليات جي حفاظت لاءِ جيڪڏهن اسين اڄ عملي قدم نه کنيا ته ايندڙ نسلن کي ڪهڙو جواب ڏينداسين؟ سنڌ جي ڌرتيءَ کي قدرت خوبصورت وسيلن سان نوازيو آهي. اسان کي انهن وسيلن جي حفاظت ڪرڻي آهي ۽ يقين رکڻو آهي ته گڏيل جدوجهد ۽ صحيح حڪمت عملي سان اسين پنهنجو حق حاصل ڪري سگهون ٿا. سنڌو درياءَ رڳو پاڻيءَ جو وهڪرو نه پر سنڌ جي زندگي، خوشحالي ۽ ثقافت جي علامت آهي. اچو ته پنهنجي سڃاڻپ ۽ مستقبل کي محفوظ ڪرڻ لاءِ اڄ کان ئي ڪم شروع ڪريون.
سنڌو درياءَ بچايو، سنڌ جي زندگي بچايو!
اي پيپر
