انبن جا باغ ميرپورخاص جي سڃاڻپ ۽ هڪ شاندا فصل
سرچيندڙ: غلام محي الدين عرف عبدالله پيرزادو، ميرپورخاص
پاڪستان جي صوبي سنڌ جي دل ۾ واقع هڪ شهر ميرپور خاص آهي، جيڪو پنهنجيسون جي خزانن جهڙن سرسبز باغن جي ڪري مشهور آهي. ميرپورخاص. هڪ عام رواجي شهر نه آهي، اهو انبن جي شوقينن ۽ ماهرن لاءِ هڪ جنت آهي. ميرپورخاص انبن جو مترادف آهي، ان جي مٺي خوشبو اونهاري جي مند ۾ آسمان جي چوٽيءَ تي هوا ۾ رهندي آهي، جيڪا مقامي ماڻهن ۽ سياحن کي هڪجهڙائي سان سرشار ڪندي آهي. اچو ته غور ڪريون ميرپورخاص جي انبن جي ورثي جي حقيقت ڇا آهي ۽ ڪهڙي ڳالهههن شهر کيانب جي پناهه گاهه بڻائي ٿي.
انبن جو ورثو:
ميرپورخاص هڪ شاهوڪار زرعي ورثو رکي ٿو، جنهن ۾ انبن جي پوک پنهنجي ثقافتي ڍانچي ۾ تمام گهڻي جڪڙيل آهي. شهر جي سازگار آبهوا، زرخيز مٽي، ۽ وافر مقدار ۾ پاڻي جا وسيلا انبن جي باغن جي ترقيءَ لاءِ ڀرپور ماحول پيدا ڪن ٿا. هارين جي نسلن انهن باغن کي اولاد جيان سنڀاليو آهي، پوکائي جي پراڻن طريقن ۽ نئين دور جي ٽيڪنالاجي ۽ علم انبن جي باغن جي پيداوار کي هٿي وٺرائي آهي، جنهن جي نتيجي ۾ انبن جون ڪيتريوئي بهترين قسمون پيدا ٿيون آهن، جن کان دنيا اڳ ڪڏهن واقف نه هئي.
انبن جون مختلف جنسون:
ميرپورخاص جو تعارف ان جي مختلف قسمن جي انبن جي ذڪر کان سواءِ نٿو ڪري سگهجي. ڏيهه توڙي پرڏيهه ۾ مشهور ٿيل سنڌڙي انب، پنهنجي مخصوص مٺاس ۽ خاص رنگت، جڏهن ته خوشبودار چوونسو، پنهنجي شاندار ذائقي ۽ مکڻ جهڙي بناوٽ لاءِ انعام يافته انب سڏجن ٿا، ميرپورخاص انبن جي لذت جي حوالي سان هڪ منظر پيش ڪري ٿو. ٻين قابل ذڪر جنسن ۾ انور رتول، لنگڙو، دسهڙي ۽ سرولي شامل آهن، هر هڪ جنس پنهنجي منفرد ذائقي جي ڪري انبن جي شوقينن جي لاءِڪنهن نعمت کان گهٽ نه آهي.
انبن جي موسم:
اونهاري جي شروعات، ميرپورخاص ۾ انبن جي موسم جي اڳڪٿي ڪري ٿي. جيئن جيئن گرمي پد وڌي ٿو تيئن باغ هر قسم جي گلن سان ڀريل نظر اچن ٿا، هاري سالانه فصلن جي تياري ڪن ٿا، اپريل کان سيپٽمبر تائينخوشيءَ ۽ خوشحاليءَ جو وقت هوندو آهي، ڇاڪاڻ ته ان دوران هر قسم جي شڪلين ۽ قد بت(سائيزن) جا انب وڻن کي سينگاريندا آهن، جيڪي ٻرندڙ سج جي هيٺان پچندا آهن، جن کي شوقين شوق سان کائين ٿا ۽ ذائقو جو لطف وٺڻ ٿا.
معاشي پسمنظر:
انبن جي پوک رڳو ميرپورخاص ۾ هڪ روايت ناهي؛ اهي انبن جا باغ خطي جي ڪيترن ئي ماڻهن لاءِ معاشي طور تي زندگي جي حيثيت رکن ٿا،انب جي صنعت هارين ۽ مزدورن کان وٺي ملڪي ۽ غيرملڪي واپارين سميت هزارين ماڻهن لاءِ روزگار جا موقعا فراهم ڪري ٿي. انبن جي موسم دوران علاقائي مزدورن جي معيشت ۽ ڪاروبار کي سهارو ملي ٿو.
پرڏيهه ۾ کپت (گهرج):
ميرپورخاص جاانب نه رڳو علاقائي منڊينلاءِ قيمتي آهن؛ پر اهي پرڏيهه جي (منڊين)مارڪيٽن لاءِ پڻ خاص اهميت رکن ٿا. هتي جي آبهوااعليٰ قسم ۽ معياري انبن جي پيداوار لاءِ فائديمند ثابت ٿئي ٿي ۽ پاڪستان جي پرڏيهه واري صنعت ۾ اهم ڪردار ادا ڪري ٿي.ڇاڪاڻ ته مڊل ايسٽ، يورپ ۽ اتر آمريڪا سميت سڄي دنيا جي ملڪن مان ميرپورخاص جي انبن جيگهرج ڏينهون ڏينهن وڏي رهي آهي، ميرپورخاص جا انب پاڪستاني زراعت جا سفير بڻجي ويا آهن، جيڪي عالمي سطح تي قوم جي کاڌن جي صلاحيتن کي ظاهر ڪري رهيا آهن.
وراثت جي حفاظت:
جيئن جيئن ميرپورخاص ترقي ڪري رهيو آهي، تيئن تيئن ان جي انبن جي ورثي کي ايندڙ نسلن لاءِ محفوظ ۽ واڌ ويجهه ڏيڻ لاءِ ڪوششون جاري آهن. شروعاتي قدمن جو مقصد زراعت جي طريقن کي جديد بڻائڻ، انفراسٽرڪچر کي بهتر ڪرڻ، ۽ ننڍي پيماني تي آبادگارن کي مدد ڏيڻ شامل آهن،انب جي واپار جي ساک کي پيش ايندڙ مشڪلاتن جهڙوڪ: موسمياتي تبديلي ۽ پاڻي جي کوٽکي منهن ڏيڻ. ان کان علاوه، ميون جي فصل کي ملهائڻ وارا تہوار ۽ تقريبون ميرپورخاص جي سڃاڻپ هن محبوب ميوي جي ثقافتي اهميت کي اجاگر ڪرڻ جو ڪم ڪن ٿيون.
نتيجو:
ميرپورخاص صرف هڪ شهر نه آهي، هي هڪ مجسمو آهيجيڪو فطرت ۽ انسانيت جي وچ ۾ لازوال رشتي جو ثبوت آهي، ميرپورخاص جيسونهري فضلانبن جي باغن تي جڏهن سج افق تي غروب ٿئي ٿو، ان وقت ميون تي هڪ گرم چمڪ اڇلائيٿو ته دنيا سندس چوڌاري پکڙجندڙ خوبصورتي تي حيران ٿي وڃي ٿي. ميرپورخاص ۾ انب رڳو ميوو ناهن. اهي خوشحالي سان گڏ علائقي جي ماڻهن تي هڪ دائمي جذبي جي علامت طور ايندا آهن، ڇاڪاڻ ته اهيزرعي ورثي ۾ تمام گهڻو جڪڙيل آهي.
اي پيپر
