حيدرآباد ۾ پوليس-وڪيل ڇڪتاڻ: انصاف يا انا جي جنگ؟

عبدالغفور سروهي

حيدرآباد ۾ پوليس ۽ وڪيلن وچ ۾ ڇڪتاڻ هڪ انتهائي خطرناڪ رخ اختيار ڪري ورتي آهي، جتي قانون جا محافظ پاڻ ئي قانون جي حدن کي لتاڙي رهيا آهن. ايس ايس پي فرخ رضا لنجار جي ٻيهر مقرري خلاف وڪيل برادري جو احتجاج عدالتي بائيڪاٽ، پوليس جي داخلا تي پابندي ۽ ايس ايس پي آفيس کي “نوگو ايريا” بڻائڻ تائين وڃي پهتو آهي.

سوال اهو آهي ته هي جنگ واقعي انصاف لاءِ وڙهي پئي وڃي يا هي انا، اقتدار ۽ اثر و رسوخ جو ٽڪراءُ آهي؟ ۽ سڀ کان اهم ڳالهه، عام شهري، جنهن کي عدالتن مان انصاف ملڻ گهرجي، سو هن صورتحال ۾ ڪٿي بيٺو آهي؟

عدالتون بند، انصاف معطل

وڪيل برادري طرفان عدالتي ڪاررواين جو بائيڪاٽ شهر جي عدالتي نظام کي مفلوج ڪري ڇڏيو آهي. هزارين ڪيس رولڙي جو شڪار ٿي ويا آهن، جنهن جو سڌو سنئون نقصان انهن شهريَن کي ٿي رهيو آهي، جيڪي سالن کان پنهنجن ڪيسن جي فيصلي لاءِ انتظار ڪري رهيا آهن.

متاثر ٿيندڙ اهم شعبا:

مجرمانه ڪيس: جن ۾ جوابدار آزاد گهمي رهيا آهن، ڇو ته ڪيسن جي ٻڌڻي معطل آهي.

سول ڪيس: جتي ملڪيت، ڪاروبار، ۽ خانداني معاملن جا فيصلا التوا جو شڪار ٿي ويا آهن.

انساني حقن جا ڪيس: متاثر ڌريون عدالت ۾ دانهن ڏيڻ لاءِ به بي وس بڻجي چڪيون آهن.

عدالتن جا در بند هجڻ سان عوام جي قانون تي اعتماد کي وڏو ڌڪ لڳو آهي. انصاف جي اميد سان ايندڙ ماڻهو هاڻ خالي هٿ واپس وڃي رهيا آهن.

ايس ايس پي آفيس “نوگو ايريا” – اقتدار جي نئين جنگ؟

وڪيلن جي احتجاج کانپوءِ ايس ايس پي آفيس عملي طور تي “نوگو ايريا” بڻجي چڪي آهي. احتجاج، مظاهرا ۽ ڇڪتاڻ سبب عام شهري، جيڪي پنهنجي مسئلن جي فرياد لاءِ پوليس وٽ ايندا هئا، هاڻ اُتي وڃڻ کان لنوائي رهيا آهن.

هن صورتحال جا امڪاني نتيجا:

پوليس جي ڪارڪردگي متاثر: عوام کي تحفظ ڏيڻ بدران پوليس کي پنهنجي بقا جي جنگ وڙهڻي پئجي رهي آهي.

جرم وڌڻ جو امڪان: جڏهن قانون لاڳو ڪندڙ ادارا ڪم نه ڪري سگهندا ته جرائم پيشا عنصر وڌيڪ سرگرم ٿي سگهن ٿا.

عام ماڻهن جو نقصان: جيڪي پنهنجن جائز مسئلن لاءِ پوليس وٽ وڃڻ جي سگهه نٿا رکن.

پوليس ۽ وڪيل – قانون جا رکوالا يا طاقت جا متوالا؟

هن معاملي ۾ ٻئي ڌريون پنهنجي موقف تي سختيءَ سان قائم آهن. وڪيل برادري جو موقف آهي ته ايس ايس پي فرخ رضا لنجار هڪ متنازع آفيسر آهي، جنهن جي ٻيهر مقرري عدالتي خودمختياري لاءِ خطرناڪ آهي.

وڪيلن جا خدشا:

پوليس جو وڪيلن سان رويو جارحاڻي رهيو آهي.

عدالتي آزاديءَ ۾ مداخلت جو خدشو آهي.

مطالبا نه مڃيا ويا ته احتجاج جو دائرو وڌايو ويندو.

ٻئي طرف، پوليس انتظاميه جو چوڻ آهي ته ايس ايس پي جي مقرري هڪ قانوني ۽ انتظامي معاملو آهي، جنهن تي احتجاج ڪرڻ جو ڪو جواز ناهي.

پوليس جو موقف:

احتجاج قانوني معاملن کي يرغمال بڻائڻ برابر آهي.

شهر ۾ امن امان قائم رکڻ ضروري آهي.

عدالتي بائيڪاٽ سان عوام متاثر ٿي رهيو آهي.

اصل مسئلو اهو آهي ته ٻنهي ڌرين جي وچ ۾ پل بڻجڻ وارو ڪو ادارو نظر نٿو اچي، جيڪو ٽڪراءُ ختم ڪرائڻ لاءِ اڳتي اچي.

عام شهري سڀ کان وڌيڪ متاثر

هن ڇڪتاڻ ۾ سڀ کان وڏو نقصان عام شهرين جو ٿي رهيو آهي. انصاف وٺڻ لاءِ ايندڙ ماڻهو دربدر ٿي رهيا آهن.

متاثر ٿيندڙ اهم شعبا:
✅ ڪيسن جي ٻڌڻي نه ٿيڻ سبب هزارين شهري رولڙي جو شڪار.
✅ پوليس جي داخلا تي پابنديءَ سبب امن امان جي صورتحال متاثر.
✅ ايس ايس پي آفيس “نوگو ايريا” بڻجڻ سبب عام شهري مسئلن جي فوري حل کان محروم.

ممڪن حل ۽ اڳتي جي واٽ

اهڙي ڇڪتاڻ جو حل صرف ڳالهين ۽ بهتر حڪمت عملي ۾ آهي. وڪيلن جا خدشا جائز ٿي سگهن ٿا، پر احتجاج جي شدت انصاف جي نظام کي مفلوج ڪري رهي آهي. ساڳي وقت، پوليس کي به پنهنجين پاليسين تي نظرثاني ڪرڻي پوندي.

✅ حڪومت کي وچٿرو ڪردار ادا ڪندي، ٻنهي ڌرين کي ڳالهين تي آڻڻ گهرجي.
✅ عدالتن کي جلد کان جلد پنهنجو نظام بحال ڪرڻ گهرجي.
✅ پوليس ۽ وڪيلن کي پنهنجي طاقت ڏيکارڻ بجاءِ، عوام جي بهتري لاءِ سوچڻ گهرجي.

جيڪڏهن هي ڇڪتاڻ جلد ختم نه ٿي، ته انصاف جي حڪمرانيءَ جو تصور ئي ختم ٿي سگهي ٿو. ڇا اسان واقعي انهيءَ نقطي تي پهچي چڪا آهيون، جتي قانون جا رکوالا پاڻ ئي قانون کي يرغمال بڻائي رهيا آهن؟

حيدرآباد جو هي بحران رڳو شهر جو نه پر سموري عدالتي ۽ انتظامي نظام لاءِ هڪ وڏو سوال بڻجي چڪو آهي. ڇا انصاف جي روشني بحال ٿيندي، يا انا جي باهه سڀ ڪجهه ساڙي ڇڏيندي؟

فيبروري 21, 2025